Câu chuyện về đăng kiểm xe cơ giới – biết rồi, nhưng cứ phải nói mãi

 Việc để ô tô xếp hàng cả đêm chờ đăng kiểm là một điều không thể chấp nhận. Thêm vào đó, cần kiểm điểm sâu sắc, xử lý nghiêm sai phạm, đồng thời phải có tư duy, cách làm mới, không để xảy ra việc tương tự - Thủ tướng Phạm Minh Chính mới đưa ra chỉ đạo cho Bộ GTVT tại hội nghị tổng kết ngành năm 2022.

Hiện nay, cả nước có tổng cộng 280 đơn vị đăng kiểm xe cơ giới; trong đó có 196 đơn vị trực thuộc các doanh nghiệp (ký hiệu D); 64 đơn vị thuộc các Sở Giao thông Vận tải (ký hiệu S); và 20 đơn vị thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam (ký hiệu V).

Những sai lầm, vi phạm có quy mô lớn

Theo thông tin từ Bộ Công An, hiện nay có 33 trung tâm đăng kiểm tạm dừng hoạt động trên cả nước, có 30 trung tâm đang bị điều tra về các hành vi tiêu cực. 33 trung tâm đăng kiểm đang tạm dừng hoạt động tại 13 tỉnh, thành phố gồm: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Hoà Bình, Đồng Nai, Bình Dương, Long An, Đồng Tháp, Bến Tre, Sóc Trăng, Tiền Giang, Bắc Giang, Bắc Ninh.

Nhiều nhất trong danh sách này là TP Hà Nội với 11 trung tâm tạm dừng hoạt động, gồm 10 trung tâm phải tạm dừng để phục vụ công tác điều tra của cơ quan công an và 1 trung tâm bị tạm dừng hoạt động do chưa đáp ứng quy định PCCC. Công an TP Hồ Chí Minh vừa ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với ông Đặng Việt Hà - Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam (thuộc Bộ GTVT), để làm rõ tội “nhận hối lộ”.

Ngoài ra, 3 cán bộ Cục Đăng kiểm là Trần Anh Quân - quyền Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới; Đặng Trần Khanh - Phó Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới và Phạm Đức Ngọc - chuyên viên Phòng Kiểm định xe cơ giới cùng hàng chục giám đốc các trung tâm đăng kiểm đã bị bắt.

Với tính chất nghiêm trọng của vấn đề là có tổ chức, phân công, phối hợp chặt chẽ, tại phiên họp thứ 23, Ban Chỉ đạo T.Ư phòng, chống tham nhũng, tiêu cực quyết định đưa vụ án ''Đưa hối lộ'', ''Nhận hối lộ'', ''Môi giới hối lộ''; ''Giả mạo trong công tác'' xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và một số trung tâm đăng kiểm vào diện theo dõi, chỉ đạo.

Thủ đoạn mà các trung tâm áp dụng là bỏ qua lỗi vi phạm trong khâu kiểm tra thủ công, hoặc “hợp lý hóa lỗi” bằng cách thuê phụ tùng kém chất lượng. Chẳng hạn, xe bị mòn lốp phải bỏ tiền thay săm, thay thùng, thay một số phụ tùng đảm bảo tiêu chuẩn; sử dụng phần mềm can thiệp vào hệ thống đăng kiểm để thay đổi thông số phát hiện khí thải...

Đối với những xe không đủ điều kiện đăng kiểm về khói bụi, khí thải, các đối tượng dùng giấy trắng che một bên mắt thiết bị để giúp xe đạt tiêu chuẩn. Đối với những xe không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn về kỹ thuật phanh, cơ quan đăng kiểm phải đạp phanh nhiều lần để hợp thức hóa và in giấy thử. Đặc biệt với những xe cơi nới toàn bộ xe, thùng xe, các trung tâm đăng kiểm này đều xuất trình giấy tờ, hồ sơ bằng với kích thước cơi nới, quy định xử lý rất phức tạp.

Trung tướng Sử An, Chánh Văn phòng Tổng cục, Bộ Công an, người phát ngôn Bộ Công an cho biết: "Đã kiểm định ban đầu trên 70.000 xe cơ giới về mặt pháp lý. Trung tâm đăng kiểm đã cấp 52.300 giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. thu lợi bất chính lên tới hàng chục tỷ đồng.

Thiếu tá Nguyễn Thanh Hùng - Phó trưởng Phòng Cảnh sát Hình sự (PC02) Công an TP.HCM cho biết, quá trình phạm tội của các bị cáo được thực hiện trong thời gian dài, từ trên xuống và có hệ thống. đặc biệt là vai trò của ông Đặng Việt Hà - Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Theo người phụ trách trung tâm đăng kiểm (xin giấu tên), để thành lập trung tâm đăng kiểm, các đơn vị sẽ chung chi cho trưởng phòng, giám đốc văn phòng đăng kiểm hàng trăm triệu đồng. Được cấp phép để hoạt động dễ dàng. Ngoài ra, một khoản "thuế cố định" phải được trả hàng tháng cho "Doanh nghiệp hòa bình".

Nhân lực chuyền đăng kiểm

Nhân lực trong đơn vị đăng kiểm phải đảm bảo các điều kiện sau: Mỗi dây chuyền kiểm định phải có tối thiểu 3 đăng kiểm viên, trong đó có ít nhất 1 đăng kiểm viên xe cơ giới bậc cao. Có phụ trách dây chuyền kiểm định. Mỗi phụ trách dây chuyền kiểm định chỉ được phụ trách tối đa 2 dây chuyền kiểm định.

Đi tìm nguyên nhân

Mặc dù, Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới được thành lập theo Nghị định số 139/2018 NĐ-CP nhưng từ nhân sự đến việc xây dựng, lắp đặt cơ sở vật chất kỹ thuật đều rất chặt chẽ. Như vậy, đối với Văn phòng đăng kiểm có 1 dây chuyền kiểm định loại I thì diện tích sàn tối thiểu để hoạt động kiểm định là 1.250 mét vuông, đối với Văn phòng đăng kiểm có 1 dây chuyền kiểm định loại II thì diện tích sàn tối thiểu để hoạt động kiểm định là 1.500 mét vuông.

Đăng kiểm viên phải có bằng kỹ sư chuyên nghiệp và thực tập 12 tháng trước khi thi nên đến năm 2022 cả nước chỉ còn khoảng 70 đăng kiểm viên (trong đó Hà Nội có 30 đăng kiểm viên). Nhưng thực tế trong 4 năm trở lại đây, số lượng trung tâm đăng kiểm mới phương tiện cơ giới đường bộ phát triển nhanh.

Tất nhiên, một số trung tâm đăng kiểm kém chất lượng vẫn được thành lập, làm giả danh sách đăng kiểm viên để hợp thức hóa một số quy định của nhà nước về kiểm định xe cơ giới.…

Theo quy định, mỗi dây chuyền đăng kiểm xe cơ giới phải bố trí 3 đăng kiểm viên, trong đó có 1 đăng kiểm viên cao cấp. Tuy nhiên, các trung tâm này đã sử dụng nhân viên Cross Arms mặc đồng phục đăng kiểm để thực hiện các bước đăng kiểm xe cơ giới. Nhân viên trong bộ đồng phục đăng ký đi ngang qua các camera giám sát tại bàn đăng ký. Những vi phạm đó sẽ bị cơ quan công an điều tra trong quá trình đấu tranh với các đối tượng liên quan.

Theo quy định về lệ phí tại Thông tư số 55/2022/TT-BTC của Bộ Tài chính, lệ phí trước bạ xe cơ giới là 2,5-57 triệu đồng/xe, mỗi dây chuyền gồm 3 nhân viên trực tiếp, tối đa khoảng 70 người. phương tiện / phương tiện chỉ có thể được đăng ký trên bầu trời. Việc đầu tư hàng chục tỷ đồng vào đất đai, nhà xưởng hàng tháng còn “cõng” thêm hàng loạt chi phí ẩn số khác, nếu tính toán chi phí không hợp lý, trung tâm đăng kiểm sẽ lỗ nặng. Thậm chí, nhiều trung tâm đăng kiểm, bắt đầu từ cơ cấu thu chi, coi như bắt tay với sai phạm để được tồn tại.

Nhiều năm qua, nhiều trung tâm đăng kiểm đã “hợp lý hóa” lỗi kỹ thuật của chủ xe để thu hút thêm lượt đăng ký xe. Cạnh tranh không lành mạnh được cho là “nguyên nhân” dẫn đến vụ án lớn đang được cơ quan cảnh sát điều tra xử lý. Ngoài ra còn có sai sót ở trung tâm đăng kiểm mà doanh nghiệp trực thuộc; các đơn vị trực thuộc sở GTVT và Cục đăng kiểm Việt Nam quản lý trực tiếp.

Điều đáng nói, những sai phạm này đều được che đậy, tiếp tay bởi những người trong cuộc, trong đó có lãnh đạo đăng kiểm. Điều này vô hình trung đã làm cho tình hình tai nạn giao thông thời gian gần đây tiếp tục nóng.

Xem thêm

Nhiều sai phạm tại các trung tâm đăng kiểm bị tiến hành khởi tố